Meme Kanseri ve Yumurtalık Kanseri Arasındaki İlişki
Meme kanseri ve yumurtalık kanseri arasındaki ilişki, hem genetik hem de hormonal faktörlere dayanır. Bu iki kanser türü, özellikle BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonlarını taşıyan kadınlarda görülmektedir. Söz konusu genler DNA onarımında görev aldığından, mutasyon durumunda hücrelerde kontrolsüz çoğalma meydana gelme riski artar.
Ayrıca östrojen hormonu da her iki kanser türünün gelişiminde önemli bir rol oynar. Hormon duyarlı meme kanserine sahip kadınlarda, yumurtalık kaynaklı östrojen üretimi kanser hücrelerini uyarabilir. Bu nedenle bazı hastalarda hem tedavi hem de koruma amacıyla yumurtalıkların baskılanması veya alınması tercih edilir.
Meme Kanseri Hastalarında Yumurtalık Kanseri Görülür Mü?
Meme kanseri hastalarında yumurtalık kanseri görülme olasılığı, genel nüfusa kıyasla belirgin şekilde yüksektir. Bu risk özellikle BRCA1 veya BRCA2 gen mutasyonu taşıyan bireylerde daha yüksektir. Bu genetik mutasyon, hem meme hem de yumurtalık kanseri gelişme riskini artırır. Hormon reseptör pozitif meme kanseri olan hastalarda, uzun süreli östrojen maruziyeti de yumurtalık kanseri riskini artırabilen bir faktördür. Bu nedenle meme kanseri tanısı konan kadınlarda, düzenli jinekolojik kontroller ve ultrasonografi ile yumurtalık dokusu izlenmelidir.
Meme Kanseri Hastalarında Yumurtalık Kanseri Nasıl Önlenir?
Meme kanseri hastalarında yumurtalık kanserini önlemek için genetik riskin ve hormonal etkinin dikkatle yönetilmesi gerekir. BRCA mutasyonu taşıyan kadınlarda, belirli bir yaştan sonra koruyucu amaçla yumurtalıkların ve fallop tüplerinin alınması (çocuk istemi olmayan hastalarda) en etkili yöntemdir. Bu cerrahi işlem, yumurtalık kanseri riskini tamamen önleyebilir. Ayrıca düzenli jinekolojik takip, ultrason ve CA-125 kan testleri ile olası değişiklikler erken dönemde tespit edilebilir.
Hormon tedavisi alan hastalarda östrojen düzeyleri de dikkatle izlenmeli ve gerekirse ilaçla yumurtalık baskılama uygulanmalıdır. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigara ile alkolden uzak durmak da genel kanser riskini azaltacaktır.
Meme Kanseri Hastalarında Yumurtalıklar Alınır Mı?
Meme kanseri hastalarında yumurtalıkların alınması, genellikle hormon duyarlı tümör varlığında veya yüksek genetik risk durumunda yapılır. Henüz menopoza girmemiş olan kadınlarda yumurtalıklar aktif olarak östrojen üretir ve bu hormon, meme kanseri tümörünün büyümesini tetikleyebilir. Bu nedenle östrojen üretimini durdurmak ve sonrasında yumurtalık kanseri gelişim riskini önlemek için yumurtalıklar alınabilir.
Meme Kanseri Hastalarında Yumurtalık Baskılama Tedavisi
Meme kanseri hastalarında yumurtalık baskılama tedavisi, östrojen üretimini geçici olarak durdurmak amacıyla uygulanır. Bu yöntem özellikle menopoz öncesi dönemde olan ve hormona duyarlı meme tümörlerine sahip olan hastalarda tercih edilir. Yumurtalık baskılama, LHRH analogları gibi ilaçlarla yapılabilir ve bu sayede vücut geçici olarak ‘’menopoza’’ sokulur. Böylece kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan hormonal uyarım engellenmiş olur. Bahsi geçen tedavi, gelecekte çocuk istemi olan ve dolayısıyla da yumurtalıklarının alınmasını istemeyen bireylerde yumurtalıkların alınmasına alternatif olarak tercih edilebilir.
